ตั้งแต่สมัยโบราณ การขนส่งทางน้ำเป็นวิธีการขนส่งที่เก่าแก่มีมาอย่างช้านาน ซึ่งการขนส่งนี้จะอาศัยการใช้แม่น้ำลำคลองเป็นเส้นทางลำเลียงสินค้า รวมไปถึงการขนส่งทางทะเลซึ่งส่วนใหญ่ใช้สำหรับการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ซึ่งการขนส่งทางน้ำนั้นนอกจากจะขนได้มากมาย ยังเหมาะสมกับการขนสินค้าที่มีขนาดใหญ่หรือที่ปริมาณมากๆ อาทิเช่น ทราย แร่ ข้าวเปลือก เครื่องจักร ยางพาราหรือน้ำมันดิบเป็นต้น ซึ่งในบทความนี้จะขอพาทุกๆ ท่านไปสำรวจหาความรู้เกี่ยวกับการขนส่งทางเรือกันครับ
การขนส่งทางน้ำเป็นมาอย่างไร?
การขนส่งทางน้ำ (Water Transportation) คือ การขนส่งโดยการใช้แม่น้ำลำคลอง เส้นทางทางทะเลเป็นเส้นทางลำเลียงสินค้า ส่วนใหญ่ใช้สำหรับการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ซึ่งเหมาะสมกับสินค้าที่มีขนาดใหญ่ ขนส่งได้ปริมาณมาก สามารถส่งได้ระยะไกล ๆ ได้ แต่ไม่สามารถกำหนดเวลาที่แน่นอนในการขนส่งได้ขึ้นอยู่กับภูมิอากาศและภูมิประเทศ ว่ากันว่าการขนส่งทางน้ำหรือทางเรือมาตั้งแต่สมัยคริสตกาลเนื่องจากเป็นวิธีการขนส่งที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ณ ช่วงเวลานั้น
ข้อดีการขนส่งทางเรือหรือทางน้ำ?
สามารถยกตัวอย่างข้อดีของการใช้การขนส่งสินค้าทางได้เป็นข้อๆ ดังต่อไปนี้
1. อัตราค่าขนส่งถูกกว่าเมื่อเทียบกับการขนส่งประเภทอื่นๆ
2. ขนส่งได้ปริมาณครั้งละมากๆ
3. มีความปลอดภัยในการขนส่งสูง
4. สามารถส่งได้ระยะไกล ๆ เช่นข การส่งข้ามทวีป เป็นต้น
ข้อเสียการขนส่งทางเรือหรือทางน้ำ?
สามารถยกตัวอย่างข้อดีของการใช้การขนส่งสินค้าทางได้เป็นข้อๆ ดังต่อไปนี้
1. มีความล่าช้าในการขนส่งมาก
2. ในฤดูน้ำลดหรือฤดูร้อน น้ำอาจมีน้อย ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการขนส่งเพราะเรือเกยตื้นได้
3. ไม่สามารถกำหนดเวลาที่แน่นอนในการขนส่งได้ขึ้นอยู่กับภูมิอากาศและภูมิประเทศ
4. ต้องอาศัยสถานีในการขนส่งที่ใช้พื้นที่ขนาดใหญ่และต้องอยู่ติดเขตน้ำลึกเพื่อให้เรือขนสินค้าขนาดใหญ่เทียบท่าได้
5. ในบางครั้งหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องจะก่อให้เกิดการเสียเวลาในการรับ-ส่ง สินค้าและมีขั้นตอนที่ยุ่งยาก
การขนส่งทางน้ำแบ่งออกเป็นกี่ประเภท
การขนส่งทางน้ำนั้นสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 เส้นทางหลักๆ นั้นก็คือ การขนส่งทางน้ำภายในประเทศ(แม่น้ำลำคลอง)กับระหว่างประเทศ(ทางทะเล) ซึ่งในประเทศไทยมีท่าเรือที่สำคัญอยู่ 5 ที่ ดังนี้
1. ท่าเรือกรุงเทพหรือท่าเรือคลองเตย
ตั้งอยู่ที่ใจกลางเมืองหลวงของประเทศไทย เป็นท่าเรือคอนเทนเนอร์เต็มรูปแบบและมีระยะเวลาการให้บริการต่อสาธารณะที่ต่อเนื่องยาวนาน ให้บริการเกี่ยวกับสินค้าทั่วไป ตู้สินค้า และสินค้าจากเรือ
2. ท่าเรือแหลมฉบัง
ท่าเรือแหลมฉบังเป็นท่าเรือน้ำลึกหลักในการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ตั้งอยู่ทางภาคตะวันออกของประเทศไทย มีพื้นที่ขนาด 6,340 ไร่
3. ท่าเรือระนอง
เป็นประตูการค้าทางฝั่งทะเลอันดามันของไทย สามารถขนส่งสินค้า/ตู้สินค้าเชื่อมโยงเส้นทางการค้ากับประเทศในเอเชียใต้ แอฟริกา ยุโรป และกลุ่มสมาชิกประเทศต่างๆ
4. ท่าเรือพาณิชย์เชียงแสน
เป็นประตูการค้าระหว่างประเทศไทยกับประเทศในลุ่มแม่น้ำโขงตอนบนเพื่อส่งเสริมการขนส่งสินค้า ตามกรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจว่าด้วยการเดินเรือพาณิชย์ในแม่น้ำล้านช้าง- แม่น้ำโขง มีประเทศสมาชิกประกอบด้วย ประเทศไทย สป.จีน สหภาพเมียนมา สปป.ลาว
5. ท่าเรือเชียงของ
ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำโขง ในเขตพื้นที่ของอำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย โดยท่าเทียบเรือขนาดกว้าง 24 เมตร ยาว 180 เมตร ด้านหน้าติดแม่น้ำโขง ฝั่งตรงข้ามคือเมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ด้านหลังติดถนนซึ่งเชื่อมระหว่างอำเภอเชียงแสน และอำเภอเชียงของ มีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้บริการที่ท่าเรือเชียงของในลักษณะให้บริการในพื้นที่เดียวกัน
จากเกล็ดความรู้เบื้องต้นที่เราได้นำเสนอให้ท่านผู้อ่านได้ทราบกันนั้น หวังว่าจะประโยชน์ไม่มากก็น้อยครับ